· 

ADHD of Hoogstimulatief?

 

Sinds we hebben besloten (of voor sommigen misschien: zijn gedwongen) om te accepteren dat hoogsensitiviteit geen aanstelleritis is en het een serieus te bespreken onderwerp is, hebben we ons wel wat meer op de hals gehaald. ;-)

Want niet ieder hoogsensitief kind past in het 'standaard plaatje' dat vaak wordt geschetst als je informatie zoekt over het meer dan gemiddeld sensitieve kind...

 

Er zijn namelijk ook hoogsensitieve kinderen die zeer ontvankelijk zijn voor prikkels uit hun omgeving, signalen (stemmingen) van anderen sterk doorkrijgen, zich gauw verantwoordelijk voelen en alles met grote intensiteit beleven, maar daar

vervolgens heel onrustig, uitermate expressief en soms zelfs explosief

op reageren en dus al gauw als 'ADHD-er' bestempeld worden.

We hebben het dan over het hoogstimulatieve of druk-gevoelige kind.

Als je kijkt naar de kenmerken van een hoogstimulatief kind, is de vergelijking

met 'ADHD' inderdaad al gauw gemaakt. En omdat hoogstimulativiteit daarnaast

nog een redelijk onbekend begrip is, komt het labeltje 'ADHD' er dan ook makkelijk

voor in de plaats.

 

Labelen met respect

Dat er helaas best nog al eens oneerbiedig met de term ADHD wordt omgegaan is natuurlijk al een 'dingetje' op zich en over het nut van labeltjes heb ik in een ander artikel al iets geschreven.

Maar dat we wel wat zorgvuldiger mogen labelen als we dan toch bezig zijn, lijkt me hier wel gepast.

Vooral als je als ouders al gauw wordt geadviseerd om aan medicatie te denken, terwijl je daar zelf niet zo'n voorstander van bent. Waarmee ik niet wil zeggen dat medicatie per definitie geen goede optie is, want dat kan in bepaalde gevallen wel zo zijn. Maar laten we eerst heel goed bedenken of we echt wel alle andere opties al hebben bekeken en ons eerlijk afvragen wie het meeste last heeft van het gedrag van het kind en waarom? Je kunt dan wel eens op heel andere conclusies uitkomen.

 

'Ja, daar zullen ze toch wel een pilletje voor hebben denk ik dan...' klonk het uit de mond van de leerkracht die ik eens sprak, over een mogelijk hoogstimulatief kind. Dat het ADHD moest zijn, hadden ze op school al gauw bedacht, want daar leek het heel sterk op. Tja.. al zou het inderdaad ADHD blijken te zijn, dan is medicatie ook niet per se een standaard aanpak probeerde ik uit te leggen. Mijn taak als kindertherapeut is om eerst eens te onderzoeken welke onderliggende obstakels en behoeften er hier mogelijk meespelen en hoe we het meer in harmonie kunnen brengen. Soms kom je er al met wat begrip en een paar aanpassingen die goed uitvoerbaar zijn, al begrijp ik heel goed dat dát soms ook al veel gevraagd kan zijn in een overvolle klas.

 

Want eerlijk is eerlijk: zelf ben ik daar ook regelmatig tegenaan gelopen in mijn veertien jaar als leerkracht in het basisonderwijs. Hoe vaak heb ik samen met collega's niet geroepen 'dat het wel ADHD zal zijn' of gevonden dat ik net iets teveel kinderen met een 'gebruiksaanwijzing' in één groep had...  Dus ja, de leerkracht kon ik het niet kwalijk nemen, al stond ik nu aan de andere kant van het verhaal en vond ik het wel mijn taak om haar op de hoogte te brengen van andere opties en strategieën en haar hopelijk een aantal werkbare tips te kunnen aanreiken.

 

Wat is het verschil?

Je kunt je natuurlijk afvragen of 'hoogstimulativiteit' niet gewoon een modern woord is voor 'ADHD'.

Zo van 'laten we er even een nieuw sausje overgooien, want we moeten wel meegaan met de tijd.'

Daarom zet ik graag een aantal verschillende kenmerken in vergelijking op een rij, waarbij ik wel moet zeggen dat ik ook slechts put uit de informatie en kennis die ik nu tot m'n beschikking heb en dat ik wil blijven benadrukken, dat naar mijn idee niets helemaal 'vast staat'. We zijn altijd in ontwikkeling en daarom is het aan een ieder om er al dan niet z'n eigen conclusies uit te trekken.

 

Mij gaat het er vooral in dit artikel om, dat ik hoop dat iedereen die met kinderen te maken heeft open blijft voor meerdere opties en oog heeft voor het kind als individu. Deze lijsten met vergelijkende kenmerken zijn slechts een leidraad en niet 'heilig'.

 

ADHD                                 

-moeite met concentratie ongeacht de omgeving            

-hyperactiviteit in het algemeen            

-impulsief gedrag (vaak zonder directe aanleiding) 

-moeite met zelfreflectie (en terughalen wat er voorviel)

-verminderde hoeveelheid dopamine en noradrenaline

in het voorste gedeelte van de hersenen 

-matig bewust van emoties van anderen                              

 

Hoogstimulativiteit 

-moeite met concentratie in prikkelrijke omgeving

-hyperactiviteit na overprikkeling

-impulsief gedrag (vaak met een emotionele aanleiding)

-zelfreflectie goed mogelijk (navertellen wat er voorviel)

-diepgaande verwerking in de hersenen (relatief meer gebieden

actief bij informatieverwerking uit de omgeving)

-sterk bewust van emoties van anderen

 

Mijn advies 

Advies geef ik het liefst persoonlijk en gevraagd ;-).

Het kan per kind echt wel verschillen wat de beste aanpak is en door goed naar je kind te kijken kom je vaak veel verder dan met wat algemene tips. Maar als ik in dit artikel toch wat kan meegeven aan advies, is het wel het volgende:

 

Begrip

Een sensitief kind voelt het feilloos aan als de omgeving geen begrip heeft voor zijn of haar belevingswereld. Het bespreekbaar maken van waar het kind tegenaan loopt, wat er in hem of haar omgaat bij een uitbarsting, dat alles zo heftig binnen kan komen; geeft al heel veel rust en erkenning. Je nodigt zo meer uit om te delen wat er allemaal in hem of haar omgaat en om dus ook meer te reflecteren op wat wel of niet werkt.

 

Beweging

Alle opgebouwde spanning en vaak explosieve energie moet er hoe dan ook uit. Als je op gezette tijden een bewegingsmomentje incalculeert (bijvoorbeeld rondje rennen over het schoolplein bij overprikkeling in de klas, of stevig fietstochtje voor het eten bij thuiskomst na een prikkelrijke dag) dan kan je de uitbarstingen beperken en voelt het kind zich mogelijk een heel stuk vrijer. Sporten is voor alle kinderen gezond, maar een hoogstimulatief kind is vaak extra gebaat bij sportieve activiteiten.

 

Begeleiding

Kinderen kunnen nog niet altijd de woorden vinden om uit te leggen wat er in ze omgaat. Hier hebben ze begeleiding bij nodig. Help je kind om woorden te geven aan wat hij of zij voelt. Help het te signaleren (waar voel je het in je lijf?) en vraag ook gerust wat het kind denkt dat hem of haar zou helpen. Vaak komen ze met hele goede oplossingen die best uitvoerbaar zijn (stilte-koptelefoon in de klas, ander tafelplekje, time-outs, bepaald ritueel voor het slapen gaan). Als een kind eenmaal voelt dat het in staat is om met bepaalde obstakels om te gaan, krijgt het een krachtiger gevoel, meer zelfvertrouwen en dat werkt op een positieve manier door op het gedrag!

 

 

Schouderklopje

Tot slot wil ik alle opvoeders die worstelen met bepaalde problematiek en op zoek zijn naar betere manieren, een hart onder de riem steken en meegeven dat ik ervan overtuigd ben dat jullie je uiterste best doen om het thuis, in de klas of waar dan ook met je kind(eren), zo aangenaam en veilig mogelijk te maken. Laat je niet gek maken, gebruik de labels waar ze voor bedoeld zijn (om een beetje orde in de chaos te scheppen) en durf ze ook weer los te laten...

 

Waar je ook in het proces zit met je kind(eren), blijf ze (en jezelf) prijzen voor iedere inspanning die je samen maakt!

 

Door: Silvana Trivieri

www.lievemaan.nl 

 


Reactie schrijven

Commentaren: 0